2022/03/07، 11:01 AM
شهر یزد همانند عروسی در قلب کویر می باشد، که معماری ایرانی را در نهایت ظرافت و زیبایی به تن کرده است. مکان های دیدنی یزد آنقدر متنوع و زیبا می باشند، که چشمان مخاطب خود را سیراب کنند. حالا ما قصد داریم، در کوچه های تاریخ و هنر یزد قدم بزنیم، و مکان های دیدنی یزد را به شما معرفی کنیم.
شهر باستانی یزد با بادگیرهای سر به فلک کشیده، قنات ها و کوچه پس کوچه های خشت و گلی که شما می توان گذشته ی تاریخ را هر بخشی از آن جست و جو کرده، و با حقایقی شگفت انگیز رو به رو شوید. این شهر به عنوان اولین شهری می باشد، که لقب شهر خشتی جهان را به آن اختصاص داده اند. در سال 1396 به خاطر معماری منحصر به فرد و بافت سنتی در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید. مردم این این شهر بسیار مهمان نواز و خوش صحبت می باشند، و به خاطر وجود اماکن تاریخی، بازارها، مساجد و میدان های تاریخی متعدد، باعث شده است، تا گردشگران داخلی و خارجی بسیاری به این شهر سفر کنند. گردشگرانی که با قدم زدن در باغ ها و محلات سنتی یزد و تماشای این همه زیبایی، گویی جانی تازه در رگ های آن ها دمیده می شود.
در این قسمت از [b]مجله والی[/b] قصد داریم شما را با مکان های دیدنی و [b]گردشگری[/b] استان یزد شما را آشنا کنیم.
مسجد جامع یزد
مسجد جامع یزد به عنوان یکی از بهترین شاهکارهایی که توسط معماران ایرانی ساخته شده است، و در دل کویر ایران در شهر یزد جلوه ی بسیار زیبایی دارد. این مسجد به عنوان یکی از مکان هایی می باشد، که گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب می کند. این مسجد حدود 100 سال و در طول 3 دوره ساخته شده، و به عنوان یکی از پایه های اصلی حکومت ساسانیان به شمار می رفته است. موضوعی که چیزی که باعث شده است، که این مسجد در مقایسه با دیگر مساجد ایران فرق دارد. خوابیدگی گنبد، سر در رفیع و بلند و همچنین به خاطر کاشی کاری زیبا و منحصر به فرد آن توانسته هر چشمی را به خود خیره کند.
قدم زدن در بافت تاریخی یزد را پس از دیدن مسجد جامع می توانید شروع کنید. در امتداد خیابان سنگ فرش، از هر کوچه ای می توانید وارد بافت تاریخی شوید، و قدم در تاریخ بگذارید.
این اثر هنری ارزشمند ایرانی در سال 1313 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس این بنای تاریخی: شهر یزد، خیابان امام خمینی، مقابل برج ساعت، انتهای خیابان مسجد جامع
ساعت بازدید: 6 صبح تا 8 شب
میدان وقت الساعت
میدان وقت الساعت به عنوان یکی از قدیمی ترین برج های ساعت ایران و جهان می باشد، و به عنوان اولین ساعت شهری ایران محسوب می شود. این برخ در زمان قاجار توسط ابوبکر که یکی از ساعت سازهای ماهر یزد می باشد، ساخته شده است، و طاق و قوس ها، تزیینات آجری و کاشی کاری های منقوش به خطوط آیات و… توانسته به این برج جلوه ی بسیار زیبایی را ببخشد.
این ساعت در سال 1378 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: استان یزد، شهر یزد، خیابان امام خمینی
مجموعه امیر چخماق
مجموعه امیر چخماق شامل مسجدی عظیم، بازار، تکیه، آب انبار، خانقاه (عبادتگاه صوفیان)، کاروان سرا، قنات خانه، چاه آب سرد، حمام عمومی و مدرسه می باشد، و به خاطر اعتبار تاریخی و ویژگی های منحصر به فرد این مجموعه، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند. در ضلع جنوبی این میدان یکی از قدیمی ترین بناهای این مجموعه (مسجد امیر چخماق) قرار دارد، که این مسجد در بین مردم یزد به عنوان مسجد جامع نو شناخته شده است. وسعت و زیبایی این مسجد تا به قدری می باشد، که بعد از مسجد جامع یزد به عنوان دومین مسجد مهم یزد به شمار می رود.
یکی دگیر از جاذبه های حیرت انگیز این میدان نخل بزرگ و معروف امیر چخماق می باشد، که به عنوان یکی از جاهای دیدنی یزد، در کنار تکیه امیر چخماق قرار دارد. این نخل قدیمی با ارتفاع 8.5 متر در مراسم های محرم توسط عزاداران و اهالی یزد حمل می شود.
اگر دوست دارید، که با استفاده از وسایل حمل و نقل برای رسیدن به این میدان استفاده کنید، بهتر است، با سوار شدن به اتوبوس های پایانه دروازه قرآن – پایانه شهدای محراب و یا خط چهارراه بعثت – راه آهن، خود را به چهار راه شهدا برسانید، و بهد از کمی پیاده روی کردن می توانید میدان امیر چخماق را در مقابل خود بیابید. نورپردازی هایی که در میدان امیر چخماق استفاده شده است، در شب باعث می شود، تا با جلوه ویژه ای و منحصر به فردی به این مجموعه می بخشد، و همین موضوع باعث شده است، که اکثر گردشگران بعد از غروب آفتاب به سوی این میدان اعجاب انگیز روانه شوند.
با رفتن به این مجموعه نه تنها می توانید از تماشای معماری جذاب و شکوه بناهای میدان امیر چخماق به عنوان یکی از جاهای دیدنی یزد به صورت رایگان بهره مند شوید، بلکه می توانید در بازار حاجی قنبر به خرید سوغات و شیرینی های خوشمزه یزدی بپردازید، و دلی از عزا در بیاوردید.
آدرس مجموعه امیر چخماق: یزد، خیابان امام خمینی، چهار راه شهدا، میدان امیر چخماق
باغ دولت آباد
ماجرای بنا شدن این باغ و عمارت باشکوه آن زمانی اتفاق افتاد، که محمد تقی خان بافقی حاکم و خان بزرگ سر سلسله خان های یزد در اواخر دوران افشاریه در محل باغ کنونی قناتی به طول 65 کیلومتر احداث کرد، تا آب را از مهریز به باغ انتقال دهد. بعد از حفر این قنات که به عنوان یکی از مهم ترین و طولانی ترین قنات های شهر یزد محسوب می شود، به تدریج ساختمان ها، درختان و حوض ها در باغ دولت آباد ساخته شدند.
این باغ تا مدت زمان طولانی محل اقامت افراد زیادی از جمله کریم خان زند و عبدالرضا خان یزدی بوده است، سرانجام مرمتش در سال 1348 شروع شد، و نه تنها در فهرست آثار ملی ایران بلکه در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. امروزه دروازه های آن بر روی عموم گردشگران و مردم یزد گشوده است. معماری این باغ به قدری جذاب، منحصر به فرد با چشم اندازهای تماشایی خود، هوش از سر خیلی ها برده است.
یکی از این چشم اندازها بادگیر عمارت می باشد، همان طور که می دانید در اغلب شهر های مرکزی و جنوبی ایران بادگیرهایی با شکل های مختلف به چشم می خورند. در بین تمام بادگیرها، بلندترین بادگیر خشتی جهان، به عمارت باغ دولت آباد یزد تعلق دارد. ارتفاع این بادگیر 33 متر میباشد، که انعکاس آن درون حوض بزرگ باغ جذابیت فضا را بسیار زیاد می کند.
دو بخش اندرونی و بیرونی باغ دولت آباد جهت انجام فعالیت های خاصی قرار گرفته شده است. بخش اندرونی یعنی محلی که زندگی حاکم و خانواده اش یک بخش خصوصی محسوب می شده، و غریبه ها حق ورود به این بخش را نداشته اند، در مقابل آن بخش بیرونی قرار دارد، که مختص توقف کاروانها، انجام تشریفات حکومتی و مراسم های ورزشی بوده است.
تالارهای آینه، عمارت تهرانی، برج های دیدبانی، دو بازارچه، آب انبار عمومی و دیوان خانه، مربوط به عمارت بیرونی در شرق باغ و ساختمان های هشتی، حرمخانه، مطبخ، آب انبار خصوصی، بهشت آئین و اصطبل های تابستانه و زمستانه، مربوط به بخش اندرونی که در غرب باغ قرار دارد، هستند.
جهت دسترسی به این باغ زیبا با استفاده از وسایل حمل و نقل میتوانید از اتوبوس های خط پایانه امام خمینی – پایانه دولت آباد، استفاده کنید، و در سه راه شحنه از اتوبوس پیاده شوید، بعد از کمی پیاده روی (حدوداً 10 دقیقه) پیاده روی به مقصد خود یعنی باغ دولت آباد خواهید رسید.
باغ دولت آباد در فصل های پاییز و زمستان هوای مطبوع و خنکی دارد، به خاطر این موضوع بسیاری از گردشگران ترجیح می دهند، در این فصول از باغ دیدن کنند، ولی در بهار و تابستان هم می توان با تماشای درخت های سرسبز صدساله و خنکای آب حوض، غرق در لذت و هیجان شد.
آدرس باغ دولت آباد: شهر یزد، خیابان شهید رجایی، باغ دولت آباد
ساعت بازدید: از 8 صبح تا 10 شب
آتشکده ورهرام
آتشی که 1500 سال است خاموش نشده است! آتشکده ی ورهرام که در بین مردم به عنوان آتشکده ی بهرام هم مشهور می باشد، محلی برای نگهداری آتش مقدس زرشتی و نیایشگاهی برای زرتشتیان می باشد. آتش درون این مکان 1500 سال است، که روشن مانده و بازدیدکنندگان آن می توانند از پشت شیشه که آتش در آن قسمتش قرار دارد، آتشکده را ببیند.
آدرس آتشکده ورهرام (بهرام): شهر یزد، خیابان آیت الله کاشانی، کوچه آتشکده
ساعت بازدید: 7.30 صبح تا 9 شب
پارک کوهستان یزد
اگر قصد سفر به شهر یزد با خودروی شخصی خود، دارید و می خواهید قبل از بازدید از مکان های تاریخی به بازدید جاهای دیدنی یزد را دارید، تا بتوانید کمی استراحت کنید، پارک کوهستان به عنوان یکی از بهترین پارک های یزد گزینه بسیار مناسبی برای شما محسوب می شود. این پارک هم دارای امکانات تفریحی و رفاهی می باشد، و این که شمل می توانید با ترکیب چشم انداز طبیعت کویری یزد و سرسبزی درختانی همچون نارون، کاج و اقاقیا، منظره ای به وجود آورده است، که چشم را نوازش می کند.
شهربازی، پارکینگ، دریاچه مصنوعی، آبشار مصنوعی، پیست اسکیت، پیست موتورسواری، بوفه جهت تهیه ی انواع خوراکی و نوشیدنی ها، آلاچیق و فضای کمپینگ، فقط بخشی از امکانات پارک کوهستان محسوب می شود. امکاناتی که باعث می شود، مسافران و افراد محلی اوقات خوشی را در کنار خانواده های خود سپری کنند.
آبشار و آب نمای موزیکال پارک مخصوصاً در فصل های گرم سال به خوبی از پس خنک کردن محیط بر می آیند، و همین موضوع باعث شده است، که شب های تابستان خانواده های یزدی بسیاری را می بینیم که در این پارک به گردش و تفریح می پردازند، و از جشنوارههای تابستانی لذت می برند.
مسافرانی که قصد دارند، شب را در چادر و زیر نور ستارگان آسمان کویر به صبح برسانند، می توانند به پارک کوهستان مراجعه کنند، چون این پارک علاوه بر فراهم کردن امکانات رفاهی، امنیت مسافران را هم به خوبی تامین می کند.
آدرس: شهر یزد، جاده یزد به سمت تفت، پارک کوهستان یزد
برج خاموشان
برج خاموشان به عنوان یکی از مرموزترین مکان های دیدنی یزد به شمار می رود. رمز و راز این مکان جادویی به قدری است، که مخاطب همواره این گونه تصور میکنند، که از وسط یک فیلم وهم آلود سردرآورده اند. سکوت هراس انگیز تپه های کویری و منظره متروک دخمه خبر از ماجراهای عجیبی می دهد، که در طی سال های طولانی در این مکان خاص رخ داده اند.
زرتشتیان اعتقاد داشته اند، که 4 عنصر آب، باد، خاک و آتش، به عنوان عناصر مقدسی می باشند، که نباید آن ها را آلوده کرد. آتش زدن اجساد یا به خاک سپردنشان آن ها باعث آلوده شدن این عناصر مقدس می شود، پس زرتشتیان با ساخت برج های مدوری به نام دخمه بر فراز تپه ها، اجساد مردگان خود را طعمه پرندگانی همچون کرکس می کردند، و بعد استخوان هایی که از آن هاباقی می ماند، در وسط فضای میان تهی دخمه یعنی استودان، ریخته می شد، تا با انجام این کار بتوانند از آلودگی خاک جلوگیری کنند.
با انجام این کار نه تنها هیچ یک از عناصر آلوده نمی شدند، بلکه می توانستند جسم انسان را به طبیعت برگردانند. برج خاموشان یزد به عنوان یکی از همین دخمه ها می باشد، که بر بلندای کوهی کم ارتفاع که کوه دخمه نامیده میشود، به چشم می خورد. تا همین 50 سال پیش زرتشتیان اموات خود را با انجام این روش به آغوش طبیعت می سپردند، ولی از سال 1340 به بعد دیگر این کار را انجام نداند، و دخمه ها رو به ویرانی رفتند.
آدرس برج خاموشان: استان یزد، ۱۵ کیلومتری شهر یزد، حوالی منطقه صفاییه
ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 7 صبح تا 5.30 بعد از ظهر
برج سکوت
برج سکوت به عنوان یکی از جاهای دیدنی شگفت انگیز دیگر زرتشتیان می باشد، که در خارج از شهر ساخته شده است. این دو ساختمان مدور و بزرگ در بالای تپه ها ساخته شده اند، و تا همین اواخر دهه 1960، مطابق با سنت، اجساد مرده زرتشتی ها در برج مرکزی قرار داده می شد، تا پرنده کرکس و درندگان دیگر آن را بخورند، بنای متروکه زرتشتی که در قسمت پایین تپه قرار گرفته بود، به جو وهم آور محل کمک می کرد. این توانسته بود، گردشگران زیادی را به خود جذب کند.
چک چک
چک چک حدوداً در 70 کیلومتری یزد در شهرستان اردکان به عنوان یکی از مهم ترین مکان زیارت زرتشتی بنا شده است. توجه داشته باشید، که نام چک چک از آبی که از صخره می چکد، گرفته شده، و با توجه به اعتقاد زرتشتیان نیک بانو دختر پادشاه وقت هنگام فرار از دست اعراب در میان کوه مخفی و ناپدید شد.
شهر قدیمی
عدع ای از افراد در شهر قدیمی ساکن شده اند. با وجود خیابان ها و کنج و شکاف های خیره کننده لذت پیاده روی بعد از ظهر را به هیچ عنوان از دست ندهید. زرد و قهوه ای بودن ساختمان های آجری، نشان دهنده ی این است، که این شهر چقدر خشک می باشد، و بادگیرها به صورت دوره ای، نشان دهنده ی زیبایی معماری سنتی یزد می باشد. هم چنین دنبال دسترسی به پشت بام برای بعضی از منظره های فراموش نشدنی این شهر باشید، ولی به یاد داشته باشید، که به حریم خصوصی ساکنان محلی احترام بگذارید.
قلعه سریزد
قلعه سریزد به عنوان یک مقصد توریستی در روستای نزدیک سریزد که در 45 دقیقه ای یزد واقع شده، ساخته شده است، و به عنوان ساختار دفاعی حکومت ساسانی محسوب می شود، که سه طبقه و دو دیوار دارد، که به صورت قابل ملاحظه ای حفظ شده است. این قعله در زمان صفویان ساخته شده، و بعضی از مناطق این قلعه در حال فروریختن می باشد، ولی به راحتی می توان آن را دید.
روستای خرانق
سفر در اطراف استان یزد بدون گردش در این روستای خرانق به پایان نرسیده است. بر طبق گزارش ها، بیش تر از 1000 سال است، که افراد در این روستا ساکن هستند. این روستا این روزها تقریباً به یک بیابان تبدیل شده است، ولی چندین کشاورز هنوز در اطراف روستا زندگی می کنند. در حال حاضر بازدیدکنندگان آزاد هستند، تا بقایای متروک مانده را کشف کنند. یکی از مساجد دوره قاجار و یک آبراهه باستانی در دره زیر است.
آب انبار شش بادگیری
آب انبار شش بادگیری همان طور که از نام آن پیدا است، دارای شش بادگیر می باشد، و در سال 1379 هجری قمری با تلاش حاجی حسین میرالله در محله تپه یزد ساخته شده است. این بنا دو ورودی در شمال و جنوب و 55 پله با نمای آجری و مخزن دارد، و مخزن آب انبار آن به صورت گنبد تخم مرغی شکلی می باشد.
مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)
مدرسه ضیائیه که در بین مردم به عنوان زندان اسکندر معروف می باشد، و از آثار مولانا ضیاء الدین حسین رضی می باشد، که در سال 631 قمری آن را ساخته، و بعدها توسط پسران ایشان به اتمام رسید. شبستان این مدرسه محراب و رواق هایی دارد. گنبد خشتی و گچ بری های این ساختمان از معماری دوره مغول در ایران سرچشمه گرفته است.
خانه لاری ها
ساخت این گونه از خانه ها به دوره قاجار بر می گردد، و معمولاً در محله خهادان شهرستان یزد قرار دارد. ساختمان لاری ها دو بخش اندرونی و بیرونی دارند. حیاط در مرکز و بخش های شمالی به عنوان زمستانه و از بخش های جنوبی به عنوان تابستانه استفاده می شود، که شامل تالار و بادگیر می شود.
شمال اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و دیگر فضاها به ضلع شرقی این ساختمان و به عنوان پاییزه به کار می رفت، و بهار خواب آن در ضلع غربی واقع شده است.
نارین قلعه (نارنج قلعه)
نارین قلعه به عنوان یکی از مهم ترین آثار تاریخی پیش از اسلام استان یزد می باشد، و تقریباً در 5 مرحله از خشت و گل ساخته و مشرف بر شهر میبد است.
چاپارخانه میبد
چاپارخانه ها به صورت قلعه بنا می شدند، تا بتوانند از آن دفاع و حفاظت کنند. چاپارخانه ها نگهداری و تیمار تعدادی اسب و پیک را برعهده داشتند، تا نامه ها و کالاها را در کوتاه ترین زمان ممکن ارسال کنند. قدمت چاپارخانه ها در ایران به دوره هخامنشیان برمی گردد.
ییلاق های میان کوه
ییلاق های میان کوه در شهرستان تفت ییلاق های میان کوه واقع شده اند. از خوش آب و هواترین آن ها می توان به ده بالا و طرزجان در کنار همان روستا اشاره کرد.
از دیگر ییلاق های مهم این منطقه می توان به بنادک سادات، دره های سرسبز، فخر آباد ثانی آباد، باقی آبادریا اشاره کرد.
یخچال خشتی میبد
یخچال خشتی میبد جز معدود یخچال های به جای مانده استان یزد می باشد، که ا استفاده از خشت و گل ساخته و قدمت آن به دوره قاجار می رسد. از بخش های عمده این بنا می توان به حوض یخ بند مخزن یخچال، دیوارهای سایه انداز و گنبد اشاره کرد.
گنبد خشتی بزرگ می تواند یخ ها را انباشته کرده، و در فصل تابستان برای استفاده کاروانیان و مردم بهره برداری کنند.
پرسش های متداول
شهر یزد با کدام لقب ها شناخته شده است؟
شهر بادگیرها، عروس کویر، دار العلم و شهر دوچرخهها در بین مردم معروف می باشد.
مجموعه امیرچخماق در کدام دوره ساخته شده است؟
قدمت این مجموعه به دوره تیموری (قرن نهم) می رسد.
کدام یک بناهای تاریخی یزد توانسته برنده جایزه بهترین بنای بازسازی شده شود؟
در سال 2006 سازمان یونسکو جایزه بهترین بنای بازسازی شده، را به کاروان سرای زین الدین اهدا کرد.
تنها منار جنبان خشتی دنیا کجاست؟
منار جنبان خرانق تنها منار جنبان خشتی دنیا محسوب می شود، که حتی از منار جنبان اصفهان قدیمی تر می باشد.
منبع: مجله والی