2022/08/07، 11:30 AM
سونوگرافی چیست؟
سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری می باشد، که با استفاده از امواج صوتی برای تصویربرداری از اعضای مختلف بدن (اندام ها، بافت ها و سایر ساختارهای داخل بدن) استفاده می شود. سونوگرافی برخلاف اشعه ایکس از هیچ تشعشعی استفاده نمی کند. سونوگرافی همچنین می تواند نقاطی از بدن را در حال حرکت هستند، را نشان دهد. (ضربان قلب یا جریان خون در رگ های خونی)
ارتباط با ما: 02634471270
سونوگرافی به طور کلی به دو دسته ی زیر تقسیم می شود:
از سونوگرافی برای چه کاری استفاده می شود؟
با توجه به این که از کدام نوع سونوگرافی استفاده می کنید، و این که کدام بخش از بدن در حال بررسی می باشد، می توان از سونوگرافی استفاده های مختلفی کرد. در صورتی که سونوگرافی بارداری انجام می دهید، می توانید اطلاعات مورد نیاز خود را برای دریافت اطلاعات مورد نیاز در مورد سلامت جنین متولد نشده بدست آورید. هم چنین ممکن است، برای موارد زیر مورد استفاده قرار بگیرد.
با توجه به این که در رادیولوژی از اشعه ایکس استفاده می شود، و یا حتی در برخی از موارد ممکن است، دوز استفاده از اشعه کم تر باشد، ولی خطراتی را برای افراد به همراه خواهد داشت. از سونوگرافی برای تصویر برداری استفاده می کنند. از این نوع تصویربرداری بیشتر برای تصویر برداری مواردی مانند زنان باردار و جنین استفاده می شود. در برخی موارد این اشعه جنین را دچار مشکل می کرده، و باعث نارسایی جنین نیز خواهد شد.
با توجه به پیشرفت هایی که در این زمینه وجود داشته است، توانسته اند، با به کارگیری امواج فراصوت این مشکلات را تا حدود زیادی برطرف کنند. با این استفاده از این روش بعضی از کم و کاستی های اشعه ایکس نیز مانند عدم توانایی در تصویر برداری از بافت های نرم مثل طحال، کبد و کلیه از بین رفته است.
برخی از کاربردهای رایج سونوگرافی
انجام سونوگرافی باعث می شود، که به پزشکان معالج در تشخیص طیف متنوعی از عارضه ها و ارزیابی آسیب اعضای بدن بر اثر بیماری کاربرد داشته باشد. انجام سونوگرافی در بررسی علائم مختلفی اعم از:
هم چنین می توان برای ارزیابی بیشتر اعضای داخلی بدن از آن استفاده کرد. از جمله نقاطی که می توان از آن تصویربرداری کرد، می توان به:
همچنین می توان برای موارد زیر از سونوگرافی استفاده کرد.
انجام این آزمایش کاربردهای بسیار زیادی در تشخیص و درمان انواع بیماری ها دارد، و به خاطر دلایل مختلفی انجام می شود، که شامل:
در آزمایش سونوگرافی بارداری پارامترهای بیومتریکی برای اندازه گیری از جنین وجود دارد. پارامترهای بیومتریک در تفسیر سونوگرافی بارداری نقش مهمی را دارند. این پارامترها در سونوگرافی جنین می تواند نحوه ی رشد کودک را نشان دهد، و ناهنجاری ها را تشخیص دهد. پارامترهای اندازه گیری در سونوگرافی جنین شامل پارامتر Gs ،Ys ،Pl و... می باشد.
مشکلاتی که با انجام این سونوگرافی نشان داده می شود، شامل: لخته شدن خون، نارسایی وریدی، انسداد شریانی، بیماری های مادرزادی قلبی و تنگی شریان کاروتید و نقص دریچه قلب و... می باشد.
پس از ویزیت پزشک در منزل شما و یا مراکز درمانی ممکن است، به خاطر دلایل زیر سونوگرافی بیضه را تجویز کنند:
به طور کلی سونوگرافی کبد به عنوان یکی از بهترین و مطمئن ترین روش ها جهت تشخیص بیماری های مختلف و مشکلات کبد می باشد.
انجام این سونوگرافی به تشخیص بسیاری از بیماری های کمک می کند. این بیماری ها می تواند شامل:
سونوگرافی چه زمانی توصیه می شود؟
گاهی اوقات ممکن است، تشخیص بیماری از روی علائم یا معاینه فیزیکی امکان پذیر نباشد، در این مواقع انجام تصویربرداری سونوگرافی توصیه می شود. البته در کنار سونوگرافی روش های تصویربرداری دیگری اعم از سی تی اسکن و ام آر آی نیز وجود دارد، که با توجه به تشخیص پزشک، هر کدام از این روش ها ممکن است، برای تشخیص عارضه های مختلف تجویز شوند.
محدودیت های سونوگرافی
با توجه به این که سونوگرافی یک ابزار تشخیصی قدرتمند و کاربردی می باشد، ولی محدودیت هایی را به همراه دارد. امواج صوتی به هیچ عنوان نمی توانند از هوا یا استخوان عبور کنند، و همین موضوع باعث می شود، که تصویربرداری از قسمت هایی از بدن که توخالی هستند، و یا با استخوان های متراکم پوشانده شده اند، دقیق انجام نشود. جهت تشخیص ناهنجاری های این نقاط ممکن است، پزشک شما آزمایشات دیگر مانند MRI یا سی تی اسکن تجویز کنند.
قبل از سونوگرافی چه آمادگی های لازم است؟
اغلب آزمایشات سونوگرافی احتیاج به آمادگی خاصی ندارد، ولی در برخی از موارد استثناهایی نیز وجود دارد، که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
برای بعضی از اسکن ها مانند اسکن کیسه صفرا پزشک متخصص ممکن است، از شما بخواهید که قبل از انجام سونو از خوردن و آشامیدن پرهیز کنند. هم چنین برای انجام سونوگرافی لگنی لازم است، مثانه شما پر باشد. به همین خاطر بهتر است، چند ساعت قبل از انجام آزمایش به مقدار کافی آب بخورید.
سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری می باشد، که با استفاده از امواج صوتی برای تصویربرداری از اعضای مختلف بدن (اندام ها، بافت ها و سایر ساختارهای داخل بدن) استفاده می شود. سونوگرافی برخلاف اشعه ایکس از هیچ تشعشعی استفاده نمی کند. سونوگرافی همچنین می تواند نقاطی از بدن را در حال حرکت هستند، را نشان دهد. (ضربان قلب یا جریان خون در رگ های خونی)
ارتباط با ما: 02634471270
سونوگرافی به طور کلی به دو دسته ی زیر تقسیم می شود:
- سونوگرافی بارداری
- سونوگرافی تشخیصی
از سونوگرافی برای چه کاری استفاده می شود؟
با توجه به این که از کدام نوع سونوگرافی استفاده می کنید، و این که کدام بخش از بدن در حال بررسی می باشد، می توان از سونوگرافی استفاده های مختلفی کرد. در صورتی که سونوگرافی بارداری انجام می دهید، می توانید اطلاعات مورد نیاز خود را برای دریافت اطلاعات مورد نیاز در مورد سلامت جنین متولد نشده بدست آورید. هم چنین ممکن است، برای موارد زیر مورد استفاده قرار بگیرد.
- تأیید بارداری بانوان
- بررسی و مشاهده ی اندازه و موقعیت نوزاد متولد نشده
- بررسی تعداد نوزادانی که در رحم مادر وجود دارد.
- تخمین زدن مدت زمان بارداری (سن حاملگی)
- بررسی علائم سندرم داون
- بررسی نقایص مادرزادی در مغز، نخاع، قلب و...
- بررسی مقدار مایع آمنیوتیک
- بررسی سرعت و سطح طبیعی جریان خون
- بررسی ساختار قلب
- بررسی انسداد در کیسه صفرا
- بررسی غده تیروئید را از نظر سرطان یا رشد توده غیر سرطانی
- بررسی وجود ناهنجاری در شکم و کلیه ها
با توجه به این که در رادیولوژی از اشعه ایکس استفاده می شود، و یا حتی در برخی از موارد ممکن است، دوز استفاده از اشعه کم تر باشد، ولی خطراتی را برای افراد به همراه خواهد داشت. از سونوگرافی برای تصویر برداری استفاده می کنند. از این نوع تصویربرداری بیشتر برای تصویر برداری مواردی مانند زنان باردار و جنین استفاده می شود. در برخی موارد این اشعه جنین را دچار مشکل می کرده، و باعث نارسایی جنین نیز خواهد شد.
با توجه به پیشرفت هایی که در این زمینه وجود داشته است، توانسته اند، با به کارگیری امواج فراصوت این مشکلات را تا حدود زیادی برطرف کنند. با این استفاده از این روش بعضی از کم و کاستی های اشعه ایکس نیز مانند عدم توانایی در تصویر برداری از بافت های نرم مثل طحال، کبد و کلیه از بین رفته است.
برخی از کاربردهای رایج سونوگرافی
انجام سونوگرافی باعث می شود، که به پزشکان معالج در تشخیص طیف متنوعی از عارضه ها و ارزیابی آسیب اعضای بدن بر اثر بیماری کاربرد داشته باشد. انجام سونوگرافی در بررسی علائم مختلفی اعم از:
- درد
- تورم
- عفونت
هم چنین می توان برای ارزیابی بیشتر اعضای داخلی بدن از آن استفاده کرد. از جمله نقاطی که می توان از آن تصویربرداری کرد، می توان به:
- قلب و عروق خونی (شاهرگ شکمی و شاخه های اصلی آن)
- کبد
- کیسه صفرا
- طحال
- پانکراس
- کلیه
- مثانه
- رحم، تخمدان ها و جنین در بیماران حامله
- چشم
- غده های تیروئید و پاراتیروئید
- کیسه بیضه
- مغز نوزاد
- مفاصل نوزاد
- ستون فقرات نوزاد و...
همچنین می توان برای موارد زیر از سونوگرافی استفاده کرد.
- کنترل و هدایت روش هایی مانند سوزن بیوپسی
- تصویربرداری از پستان و هدایت بیوپسی سرطان پستان
- تشخیص بعضی از بیماری های قلبی
انجام این آزمایش کاربردهای بسیار زیادی در تشخیص و درمان انواع بیماری ها دارد، و به خاطر دلایل مختلفی انجام می شود، که شامل:
- مشاهده و ارزیابی تخمدان ها و رحم در طول دوران بارداری
- تشخیص مشکلات مثانه
- ارزیابی جریان خون در قسمت ها و اندام های مختلف بدن
- کمک به انجام بیوپسی در تشخیص و درمان انواع تومورها
- آزمایش توده های پستانی
- بررسی غده تیروئید
- بررسی مشکلات دستگاه تناسلی مردانه و غده پروستات
- بررسی التهاب مفاصل
- تشخیص بیماری متابولیک استخوان
- سونوگرافی حاملگی
- سونوگرافی سه ماهه اول بارداری
- معاینه رحم، تخمدان ها، دهانه رحم و واژن
- تأیید قطعی بارداری
- چک کردن ضربان قلب جنین
- چک کردن هرگونه رشد غیر عادی در جنین
- بررسی امکان وقوع بارداری خارج از رحم
- سونوگرافی سه ماهه دوم و سوم حاملگی
در آزمایش سونوگرافی بارداری پارامترهای بیومتریکی برای اندازه گیری از جنین وجود دارد. پارامترهای بیومتریک در تفسیر سونوگرافی بارداری نقش مهمی را دارند. این پارامترها در سونوگرافی جنین می تواند نحوه ی رشد کودک را نشان دهد، و ناهنجاری ها را تشخیص دهد. پارامترهای اندازه گیری در سونوگرافی جنین شامل پارامتر Gs ،Ys ،Pl و... می باشد.
- سونوگرافی تعیین جنسیت
- سونوگرافی nt
- سونوگرافی سه بعدی
- سونوگرافی داپلر
مشکلاتی که با انجام این سونوگرافی نشان داده می شود، شامل: لخته شدن خون، نارسایی وریدی، انسداد شریانی، بیماری های مادرزادی قلبی و تنگی شریان کاروتید و نقص دریچه قلب و... می باشد.
- سونوگرافی داپلر عروق
- سونوگرافی داپلر بیضه
پس از ویزیت پزشک در منزل شما و یا مراکز درمانی ممکن است، به خاطر دلایل زیر سونوگرافی بیضه را تجویز کنند:
- تشخیص به موقع پیچش بیضه ها
- بررسی میزان آسیب ها و صدمات فیزیکی وارد شده به بیضه ها
- تشخیص احتمالی توده های مشکوک سرطانی در بیضه ها
- تشخیص دلیل احتمالی درد و التهاب بیضه ها
- سونوگرافی غده تیروئید
- سونوگرافی کبد چرب
به طور کلی سونوگرافی کبد به عنوان یکی از بهترین و مطمئن ترین روش ها جهت تشخیص بیماری های مختلف و مشکلات کبد می باشد.
- سونوگرافی آپاندیس
- سونوگرافی کیسه صفرا
- سونوگرافی شکم و دستگاه گوارش
- سونوگرافی کلیه
- سونوگرافی پروستات
- سونوگرافی رکتال
- سونوگرافی رحم
- تشخیص انواع بیماری های زنان (توده های رحم، بیماری های تخمدان، عفونت های لگنی، بیماری های مجاری ادراری و...)
- تعیین جایگاه IUD
- تعیین سن و جنسیت جنین در زمان بارداری
- تشخیص سقط جنین و مشخص کردن بیماری هایی که باعث سقط جنین می شوند.
- تشخیص بارداری خارج از رحم
- سونوگرافی سطحی
- سونوگرافی پستان ها
- سونوگرافی ترانس واژینال (داخلی)
انجام این سونوگرافی به تشخیص بسیاری از بیماری های کمک می کند. این بیماری ها می تواند شامل:
- سرطان دستگاه تناسلی
- بررسی مشکلات ناباروری
- تشخیص کیست و فیبروم
- بارداری
- سقط جنین
- جفت سرراهی
- مشکلات قاعدگی
سونوگرافی چه زمانی توصیه می شود؟
گاهی اوقات ممکن است، تشخیص بیماری از روی علائم یا معاینه فیزیکی امکان پذیر نباشد، در این مواقع انجام تصویربرداری سونوگرافی توصیه می شود. البته در کنار سونوگرافی روش های تصویربرداری دیگری اعم از سی تی اسکن و ام آر آی نیز وجود دارد، که با توجه به تشخیص پزشک، هر کدام از این روش ها ممکن است، برای تشخیص عارضه های مختلف تجویز شوند.
محدودیت های سونوگرافی
با توجه به این که سونوگرافی یک ابزار تشخیصی قدرتمند و کاربردی می باشد، ولی محدودیت هایی را به همراه دارد. امواج صوتی به هیچ عنوان نمی توانند از هوا یا استخوان عبور کنند، و همین موضوع باعث می شود، که تصویربرداری از قسمت هایی از بدن که توخالی هستند، و یا با استخوان های متراکم پوشانده شده اند، دقیق انجام نشود. جهت تشخیص ناهنجاری های این نقاط ممکن است، پزشک شما آزمایشات دیگر مانند MRI یا سی تی اسکن تجویز کنند.
قبل از سونوگرافی چه آمادگی های لازم است؟
اغلب آزمایشات سونوگرافی احتیاج به آمادگی خاصی ندارد، ولی در برخی از موارد استثناهایی نیز وجود دارد، که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
برای بعضی از اسکن ها مانند اسکن کیسه صفرا پزشک متخصص ممکن است، از شما بخواهید که قبل از انجام سونو از خوردن و آشامیدن پرهیز کنند. هم چنین برای انجام سونوگرافی لگنی لازم است، مثانه شما پر باشد. به همین خاطر بهتر است، چند ساعت قبل از انجام آزمایش به مقدار کافی آب بخورید.